Tərtər rayonu

Tərtərin tarixi və memarlıq abidələri haqqinda məlumat

Rayonda 24 tarix və mədəniyyət abidələri var. Onlardan 1 ədədi dünya, 15 ədədi ölkə əhəmiyyətli arxeoloji abidə, 7 ədədi yerli əhəmiyyətli memarlıq, 1 ədədi isə yerli əhəmiyyətli arxeoloji abidədir. Həmin abidələr Tərtər şəhərində, Buruc, Hacıqərvənd, Evoğlu, Hüsənli, Sarov, Borsunlu, Bəyim Sarov, Xoruzlu, Dəmirçilər kəndlərində yerləşir. Göstərilən ərazilərdə 3 məscid, 15 kurqan, 2 nekrapol, 2 yaşayış yeri, 1 buzxana, 1 türbə mövcuddur.

terterim.azersayt.com

Tərtərin avtomobil, dəmir yolları haqqında məlumat

Rayonun ərazisində 771,8 km, o cünlədən 79 km respublika əhəmiyyətli, 191 km yerli əhəmiyyətli, 58,1 km şəhərdaxili və 443,7 km kənddaxili avtomobil yolları mövcuddur. Rayonun ərazisindən keçən respublika əhəmiyyətli yollar asfalt-beton örtüyü ilə, yerli əhəmiyyətli və şəhərqaxili avtomobil yolları isə asfalt-beton və qum-çınqıl örtüyü ilə tikilmişdir. Kənddaxili yollar qismən qum-çınqıl ilə tikilmişdir. Qarabağ müharibəsi dövründə ağır hərbi texnikanın manevri nəticəsində yollara vurulmuş ziyanın aradan qaldırılması üçün respublika və yerli əhəmiyyətli yolların əsaslı təmir edilməlidir. Bakı-Ağdam-Xankəndi dəmir yolunun 7 km hissəsi rayonun ərazisindən keçir. Rayonun Köçərli kəndi ərazisində dəmir yolunun sərnişin vağzalı mövcuddur. Azad Qaraqoyunlu kəndi ərazisində Köçərli stansiyasından “Tərtər-Pambıq” ASC-yə və Ağdam rayonunun Təzəkənd yük stansiyasından rayonun Qazyan kəndi ərazisində yerləşən “Tərtər kəndkimya” ASC-yə dəmir yolu vardır.

(terterim.azersayt.com)

İstirahət və turizm zonaları, idman kompleksləri haqqında məlumat

Rayonda turizm obyekti kimi 32 yerlik, o cümlədən 4 lüks nömrəsi olan mehmanxana mövcuddur. Keçən əsrin 60-cı illərinədək rayonda müalicəvi əhəmiyyətə malik istisu çıxmış və respublikanın müxtəlif rayonlarından insanlar bu su ilə revmatik, mədə-bağırsaq və dəri-zöhrəvi xəstəliklərindən müalicə olunmuşlar. İstisuyun yenidən yerin səthinə çıxarılması rayonda turizm sektorunun inkişaf etdirilməsinə, yeni müalicə ocaqlarının yaranmasına səbəb olar. Rayonda 89 idman qurğuları, o cümlədən bir mərkəzi stadion, 3 atıcılıq tiri, 1 aerobika-trenajor zalı, ümumtəhsil müəssisələrinin nəzdində 16 idman zalı və 68 sadə idman qurğuları mövcuddur. 1990-cı ildə Tərtər çayının yatağında inşasına başlanmış 900 yerlik mərkəzi stadionun rekonstruksiya olunmasına və inşasın başa çatdırılmasına ehtiyac vardır. terterim.azersayt.com[i][u]

Tərtərin tarixi haqqında qısa məlumat

Tərtər Azərbaycan Respublikasında inzibati rayondur. 1920-ci ilin aprel ayında Cavanşir qəzası yaradılmışdır. Həmin ildə Tərtər şahəsi yaradılmış və 1920-22-ci illərdə Cavanşir qəzasının tabeliyində olmuş, 1922-ci ildə adı dəyişdirilərək Cavanşir şahəsi adlandırılıb. 7 iyul 1923-cü ildən 1929-cu ilin aprelinə kimi Ağdam qəzasının inzibati tabeliyində, 8 aprel 1929-cu ildən 8 avqust 1930-cu ilə kimi Qarabağ dairəsinin tabeliyində olmuşdur. 8 avqust 1930-cu ildə Tərtər rayonu yaradılıb. 24 fevral 1931-ci ildə Tərtər rayonu ləğv edilərək Bərdə rayonunun inzibati tabeliyinə verilmişdir. 27 yanvar 1934-cü ildə yenidən Tərtər rayonu yaradılmışdır. 5 avqust 1949-cu ildə rayonun adı dəyişdirilərək Mirbəşir rayonu adlandırılmışdır. 4 yanvar 1963-cü ildə Mirbəşir rayonu ləğv edilərək Bərdə rayonunun inzibati tabeliyinə keçirilmiş, 6 yanvar 1965-ci ildə yenidən Mirbəşir rayonu yaradılmışdır. 7 fevral 1991-ci ildə Mirbəşir rayonunun adı dəyişdirilərək yenidən Tərtər rayonu adlandırılmışdır. Rayonun ərazisi 412 kv.km-dir. Rayonda 1 şəhər və 50 kənd vardır. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 13 oktyabr 1992-ci il tarixli 327 saylı qərarı ilə Azərbaycan Respublikasının Ağdərə rayonu ləğv edilərək həmin rayonun Ağdərə qəsəbəsi və 28 kəndi Tərtər rayonunu inzibati tərkibinə verilmişdir. Ağdərə rayonu ərazisindən verilən yaşayış məntəqələri də daxil olmaqla hazırda rayonda 1 şəhər, 2 qəsəbə və 74 kənd vardır. Rayonun əhalisi Ağdərə rayonundan verilən yaşayış məntəqələrinin əhalisi də daxil olmaqla 97724 nəfərdir. Tərtər rayonu Kür-Araz ovalığının qərb hissəsindədir. Səthi düzənlikdir. Qərbdən Şərqə meyillidir. Faydalı qazıntısı neft və tikinti materiallarından-çınqıl, qum, gəc və s. ibarətdir. Rayonun ərazisindən Tərtər və İncəçay, cənub sərhəddindən isə Xaçın çayı axır. Ərazisi şabalıdlı, boz və çəmən boz torpaqlardan ibarətdir.(terterim.azersayt.com)

Tərtər rayonunun tarixi və onun görməli yerləri